Jak doświetlać rośliny domowe? Natężenie światła i dostosowanie go do potrzeb roślin

Ważnym czynnikiem, na który należy zwrócić uwagę przy wyborze oświetlenia dla roślin doniczkowych jest moc światła. Przed zakupem trzeba zdecydować, które rośliny będziemy doświetlać i jakie są ich wymagania co do światła. Żarówki o słabym natężeniu światła np. 180 -200 lumenów niewiele pomogą nawet najmniej wymagającym roślinom np. skrzydłokwiatom. Natomiast dla sukulentów i kaktusów musimy dobrać żarówki o natężeniu 5 tysięcy lumenów i więcej. To, czy zdecydujemy się na dużo żarówek o słabszym natężeniu czy na jedną lub dwie, ale o konkretnym natężeniu, zależy od tego ile i jakie rośliny będziemy oświetlać, jakie mamy warunki techniczne i powierzchniowe oraz od naszych finansów.

Sztuczne oświetlenie roślin - jak dobrać moc?

Dobierając moc oświetlenia dla roślin pokojowych z pewnością musimy się kierować ich konkretnymi potrzebami. Wymagania roślin co do doświetlania światłem można ustalić na podstawie znajomości warunków, które panują w ich naturalnym środowisku, a nawet na podstawie wyglądu rośliny. Przykładowo: kaktusy możemy uprawiać nawet na bezpośrednim słońcu, a filodendrony w półcieniu lub dobrze oświetlonym miejscu ze światłem rozproszonym. W obu tych skrajnych przypadkach dostosujemy warunki oświetleniowe roślinom zarówno przy świetle naturalnym, jak i sztucznym. Na ogół liście twarde, pokryte kutnerem, szarozielone i pokryte woskiem dobrze znoszą dużą ilość światła, a rośliny o delikatnych bądź jasnozielonych liściach nie znoszą bezpośredniego nasłonecznienia. Ogólnie jednak rośliny domowe można podzielić na trzy grupy w zależności od zapotrzebowania na ilość światła:

Rośliny cienioznośne, które radzą sobie w słabo oświetlonych pomieszczeniach - paprocie, bluszcze - wymagają od 800 do 1000 lumenów

Rośliny wymagające umiarkowanego oświetlenia - figowce, szeflery, monstery, filodendrony, begonie, bromelie, anturium, diffenbachie, skrzydłokwiaty– wymagają od 3000 do 5000 lumenów.

Rośliny wymagające dużo światła – kaktusy, agawy, aloesy , większość innych sukulentów, większość palm, bugenwille, hibiskusy, cytrusy - wymagają od 5 000 nawet do 20 000 lumenów.

PRZYKŁAD: Chcąc doświetlić monsterę (z grupy roślin, wymagających umiarkowanego oświetlenia) wybierz żarówkę o mocy 50W lub 80W i umieść ją w odległości 30 cm od rośliny. Wybierając żarówkę o mocy 100W należy umieścić ją w odległości 45 cm od rośliny.

Doświetlanie roślin - ile godzin doświetlać?

Sztuczne oświetlenie można oczywiście stosować jako pomocnicze źródła światła lub jako światło stałe. W obu przypadkach dziennie oświetlenia powinny być emitowane tak długo, aby odtworzyć warunki oświetleniowe panujące w naturalnym środowisku. Średnio rośliny późną jesienią i zimą doświetla się regularnie od 8 do 10 godzin dziennie. Jednocześnie nie można przesadzić, pamiętając że całodobowe doświetlanie zakłóci procesy fizjologiczne roślin, więc należy stworzyć roślinom tryb dnia i nocy.

Sztucznego oświetlenia bez wątpienia nie należy stosować od razu w pełnym trybie czasowym. Skoro zastępuje ono w jakieś mierze światło słoneczne, to podając nagle roślinie stojącej w ciemnym kącie 10 - godzinną dawkę światła, efekt będzie taki, jakbyśmy wystawili ją z ciemnego kąta na palące słońce na kilka godzin. Dlatego włączając sztuczne oświetlanie, powinniśmy stopniowo przyzwyczajać rośliny do mocniejszego światła, zaczynając od kilkudziesięciu minut i sukcesywnie wydłużając czas oświetlania. Rośliny mogą potrzebować nawet miesiąca, by przystosować się do nowych warunków.

Sztuczne oświetlenie -jaka odległość lampy od rośliny?

Odległość lampy doświetlającej od rośliny zależna jest od rodzaju oświetlenia, mocy żarówki, a także wielkości rośliny lub grupy roślin oraz ich potrzeb co do intensywności światła. Jeśli lampa jest zbyt blisko grozi to poparzeniem, jeśli za daleko roślinie zabraknie światła.

Parametrem określającym stosunek ilości światła do oświetlanej powierzchni jest lux. Wskazuje on ile lumenów przypada na metr kwadratowy danej powierzchni. Wnioskując im dalej będzie lampa od obiektu, tym natężenie światła docierające do liści będzie mniejsze. Tabela obok obrazuje natężenie światła żarówek LED GROW Full Spectrum, dostępnych w Zielonym Parapecie w stosunku do odległości, w jakiej umieścimy je od rośliny.

Korzyści z wyboru lamp LED

Lampy ledowe są więc najbardziej komfortowe- można nimi doświetlać rośliny już z niewielkiej odległości, nie narażając ich na poparzenie ciepłem emitowanym przez innego typu lampy. Pojedyncze, niewielkie rośliny doświetla się lampami GrowLed z odległości ok 15-20 cm. Jeśli doświetlamy grupę niskich roślin, lampę ustawia się nad nimi- na wysokości 20-80 cm (zawsze zależnie od jej mocy). Okazałe rośliny oświetla się z kilku stron lampami zamontowanymi z większej odległości. Należy wtedy jednak pamiętać o odpowiednio większej mocy lamp. Im wyżej będzie znajdowała się lampa, tym oświetli większą powierzchnię, ale mniej intensywne będzie natężenie światła. Młode sadzonki oświetla się z większej odległości- są one wrażliwe na mocne światło. Oświetlenie powinno być ustawione z góry i delikatnie ukośnie, wtedy do rośliny będzie docierało najwięcej światła. Nie należy oświetlać roślin z boku ani od dołu, ponieważ będą wyginały się w kierunku światła, co wpłynie niekorzystnie na ich wygląd i pokrój.

Warto wiedzieć, że światło o barwie czerwonej i niebieskiej, które ma zbawienny wpływ na rośliny jest bardzo meczące dla naszego wzroku. Przy takim świetle nie sposób jest na dłuższą metę normalnie funkcjonować i mieszkać. Dlatego najlepiej doświetlać rośliny w najmniej uczęszczanych pomieszczeniach lub w czasie kiedy nie ma nas w domu. Kompromisem w sytuacji, w której musimy dzielić nasze cztery kąty z roślinami doniczkowymi, są żarówki o barwie białej minimum 6400K, które zapewniają roślinom odpowiednie parametry, ale nie emitują nienaturalnego koloru. Czy da się pogodzić nasze domowe, jesienno-zimowe, kominkowo-kocykowe życie ze specyficznymi wymaganiami naszych roślin domowych? Pozostaje życzyć wytrwałości i oby do wiosny!

Więcej o barwie światła i jego dostosowaniu do roślin domowych przeczytasz w odrębnym wpisie: "Doświetlanie roślin doniczkowych. Barwa światła."

wykres pasm widma i natężenie oświetlenia względem odległości od żarówki