Jak rozmnażać popularne rośliny doniczkowe?

Obserwowanie rozwoju kwiatów każdemu hodowcy sprawia mnóstwo radości. Pielęgnowanie roślin doniczkowych, oglądanie ich wzrostu, a potem kwitnienia, to ogromna satysfakcja i powód do dumy. A dlaczego nie spróbować powiększenia kolekcji swoich zielonych ulubieńców? Warto rozpocząć hodowlę roślin od własnoręcznie ukorzenionej sadzonki.

Rozmnażanie roślin doniczkowych. To łatwe!

Rośliny doniczkowe można rozmnażać na kilka sposobów. Niektóre są łatwe i szybkie, inne wymagają większej praktyki i cierpliwości. Metody rozmnażania możemy podzielić na generatywne, czyli poprzez wysiew nasion oraz wegetatywne z sadzonek pobranych z rośliny matecznej, przez jej podział, odkłady lub odrosty. W przypadku roślin doniczkowych najłatwiej i najszybciej rozmnaża się rośliny właśnie drugą metodą, która dodatkowo gwarantuje nam powtórzenie większości cech rośliny matecznej, takich jak np. kolor i kształt liści.

Kilka prostych sposobów, dzięki którym twoich ulubionych roślin będzie więcej!

Bezsprzecznie najbardziej popularnym sposobem rozmnażania roślin doniczkowych jest sadzonkowanie. Metoda ta jest najczęściej wykorzystywana zarówno przez amatorów jak również przez profesjonalistów, np. producentów roślin. W tym celu, na pierwszym etapie, pobiera się „sadzonkę”, czyli fragment rośliny macierzystej, która umieszczona w odpowiednim podłożu wytworzy korzenie i zacznie samodzielne życie. Większość kwiatów doniczkowych można rozmnażać z pędów, odciętych ostrym nożem lub sekatorem. Ponieważ nowe korzenie wyrastają tylko z węzłów, sadzonki pędowe należy ciąć tak, aby na każdej z nich znalazło się co najmniej jedno takie miejsce. W ten sposób powiększyć można kolekcję scindapsusów, hoi, trzykrotek, fittoni, dracen, diffenbachii, fikusów, cissusów i przede wszystkim popularnej monstery.

Z niektórych roślin doniczkowych takich jak sansewierie, begonie, saintpaulie, peperomie i kalanchoe można uzyskać sadzonki liściowe.

Problemy z ukorzenianiem sadzonek

Warto pamiętać, iż niektóre gatunki roślin doniczkowych, po cięciu wytwarzają sok mleczny, który utrudnia ukorzenianie. W związku z tym, w przypadku pozyskiwania sadzonek z popularnych odmian fikusów i wilczomleczy, należy je bezpośrednio po cięciu umieścić w naczyniu z wodą, aby rozpuścić sok i zapobiec jego zaskorupieniu na pędzie.

Po pobraniu sadzonek następnym etapem jest ich prawidłowe ukorzenienie. W tym celu umieszczamy przygotowaną uprzednio szczepkę w wilgotnym podłożu. Ponieważ proces ukorzeniania jest stosunkowo długi (ok.2-8 tygodni w zależności od gatunku), możemy go przyspieszyć stosując specjalny ukorzeniacz, zawierający w swym składzie hormony roślinne pobudzające rozwój korzeni. Pokrycie obciętego końca pędu tym preparatem z pewnością może zwiększyć skuteczność rozmnażania roślin doniczkowych.

Najlepszy czas na rozmnażanie roślin doniczkowych

Wiosną, gdy dni są coraz dłuższe, słońce pobudza rośliny do rozwoju. W tym czasie mają one najwięcej siły i energii do życia. Dlatego miłośnicy roślin rozpoczynają wtedy ich przesadzanie i niewątpliwie ta czynność świetnie łączy się z rozmnażaniem wegetatywnym roślin doniczkowych.

Rozmnażanie w wodzie na przykładzie monstery

To proste zadanie, nawet dla niewprawnego amatora. Kluczem do sukcesu jest pozyskanie odcinka pędu z korzeniem powietrznym. Pęd może posiadać liść, ale bez większych problemów można ukorzeniać tzw. „ogryzki” czyli kawałki bezlistne. Najłatwiej odciąć kawałek pędu przy pomocy ostrego noża lub sekatora, uprzednio zdezynfekowanego. Nie radzimy używać w tym celu nożyczek, które przede wszystkim zgniotą tkanki pędu i uniemożliwią ukorzenienie sadzonki. Prawidłowe cięcie należy wykonać ok. 2 cm pod korzeniem powietrznym, prosto lub ukośnie. Następnie pozostawiamy sadzonkę do wyschnięcia na 1-2 godzin. Po tym czasie posypujemy miejsce cięcia cynamonem, popiołem lub węglem drzewnym w celu zdezynfekowania rany. Pozwalamy zadziałać preparatom przez ok. 10 minut i umieszczamy sadzonkę w miękkiej, najlepiej odfiltrowanej wodzie.

Ze względu na spore rozmiary liści monstery warto rozważyć użycie specjalnej stacji do ukorzeniania, której zaprojektowana budowa umożliwi utrzymanie rośliny i pomoże w obserwowaniu tworzenia się korzeni. Wodę, w której ukorzeniamy roślinę należy zmieniać co kilka dni, aby uniknąć gnicia szczepek. Umycie naczynia również pomoże w zachowaniu sterylności w procesie ukorzeniania. Godne uwagi jest wzbogacenie wody do ukorzeniania w kapsułkę węgla aktywowanego.

Stację lub naczynie z sadzonką ustawiamy w widnym miejscu, ale chronimy je przed bezpośrednim nasłonecznieniem. W przypadku monstery na pierwsze korzenie czekamy tylko 2-3 tygodnie! Kiedy będą one miały długość ok. 8 cm, możemy posadzić roślinę do podłoża stałego. Przezroczystą doniczkę - wkład z dużymi otworami dla zapewnienia prawidłowej cyrkulacji powietrza (np. używaną do produkcji m.in. storczyków), wypełniamy mieszaniną torfu, perlitu i podłoża do storczyków.

Rośliny, które łatwo rozmnożysz w wodzie

Oprócz opisanej powyżej monstery, w podobny sposób możemy rozmnażać bez problemu takie gatunki roślin doniczkowych jak filodendrony, bluszcze, scindapsusy, epipremnum, hoye. Z nieco mniejszą skutecznością udaje się również ukorzeniać w ten sposób sadzonki diffenbachii, ceropegii, a nawet półzdrewniałe sadzonki fikusów i szefler. W ich przypadku musimy uzbroić się w cierpliwość, gdyż na efekty w postaci ukorzenionych roślin możemy czekać nawet 10 tygodni.

Podobnie do monstery, w wodzie łatwo można ukorzenić sadzonki liściowe modnej obecnie sansewierii. Ze względu na twarde, lecz stosunkowo cienkie liście tej popularnej rośliny, sadzonki tniemy zdezynfekowanymi, ostrymi nożyczkami, nacinając blaszkę liściową cięciem prostym lub w kształcie litery V na odcinki o długości ok. 5-8 cm. Tak przygotowane sadzonki wkładamy do naczynia z wodą i postępujemy dalej podobnie jak w przypadku monstery. Ale uwaga! Przede wszystkim zachowajmy biegunowość przygotowanych do ukorzeniania sadzonek, tak aby nie ukorzeniać ich „na odwrót”.

Co należy zrobić, gdy szczepka gnije?

Gdy zauważymy niepokojące objawy na zanurzonej w wodzie części rośliny, przede wszystkim sterylnym narzędziem odetnijmy zainfekowane części pędu. Jeśli nie mamy oporów przed stosowaniem środków chemicznych, można zamoczyć roślinę w wodzie z odrobiną preparatu grzybobójczego na 1-2 dni. Następnie umieszczamy pęd w czystej, przefiltrowanej wodzie z dodatkiem węgla aktywowanego. Prawdopodobnie, podobne zabiegi będziemy musieli powtarzać kilkukrotnie, gdyż nawet dokładne wycięcie nadgniłej tkanki może powodować postęp zakażenia. Jednak warto doglądać nawet takich problematycznych sadzonek, gdyż szansa na wyhodowanie nowej rośliny jest duża, zwłaszcza gdy zależy nam na rozmnożeniu naszego zielonego ulubieńca.

Ukorzeniona roślina i co dalej?

Ukorzeniona sadzonka to bezsprzecznie powód do dumy. I moment, gdy podejmujemy decyzję, od której zależy jej dalsza hodowla. Młodą roślinę możemy tradycyjnie posadzić do odpowiedniej ziemi. Jeśli chcemy odrobinę poeksperymentować, możemy spróbować uprawy hydroponicznej. Przy takiej metodzie hodowli roślin doniczkowych, ich korzenie znajdują się w wewnętrznym naczyniu, wypełnionym obojętnym podłożem, np. keramzytem lub perlitem, którego funkcją jest przede wszystkim stabilizacja rośliny. Godne uwagi jest również użycie specjalistycznego podłoża seramis. Naczynie to umieszcza się w kolejnym pojemniku zewnętrznym, które jest wypełnione wodą wraz z odpowiednią ilością składników pokarmowych. W związku z działaniem sił kapilarnych nasza roślina sama zaciąga ilość wody, potrzebną do życia. Przede wszystkim trzeba pilnować, aby system korzeniowy rośliny doniczkowej znajdował się ponad poziomem wody. W przeciwnym razie korzenie będą gniły, a kwiat zachoruje. Hydroponika niewątpliwie wydaje się być idealnym sposobem uprawy wilgociolubnych roślin doniczkowych. Ale z pewnością to ciekawe rozwiązanie dla wszystkich grup roślin, nawet sukulentów.

Podłoże czy hydroponika - wady i zalety

W przeciwieństwie do tradycyjnego sposobu hodowli roślin doniczkowych hydroponika wydaje się być z pozoru skomplikowana. Niewątpliwie, ma jednak zalety, które docenią przede wszystkim osoby zabiegane. Możliwość rzadszego podlewania, z pewnością spodoba się również osobom często wyjeżdżającym. Co więcej, rośliny uprawiane w hydroponice rosną szybciej i bujniej, a ich korzenie są większe. Nie potrzebujemy specjalnych podłoży, i w związku z tym nie ma obaw o przyniesienie wraz z ziemią szkodników i chorób. Dodatkowo, stała obecność wody w zbiorniku daje nam gwarancję wysokiej wilgotności powietrza wokół rośliny doniczkowej.

Wydaje się że uprawa hydroponiczna to same zalety, ale jak każda metoda ma również wady. Przy zakładaniu hodowli potrzebujemy kilku niezbędnych sprzętów, takich jak specjalistyczne naczynia, wilgotnościomierz jak również wskaźniki poziomu wody. Urządzeniem, które niewątpliwie przyda nam się przy uprawie hydroponicznej, jest miernik pH. Dzięki niemu utrzymanie właściwego odczynu roztworu będzie dużo łatwiejsze. W związku z tym, na początku przygody z uprawą roślin doniczkowych w hydroponice musimy liczyć się z wydatkami. Czasochłonne wydaje się też być przenoszenie roślin doniczkowych do tego systemu hodowli.

Rośliny doniczkowe, które najlepiej rozmnożyć przez podział

Zdecydowanie najprostszym sposobem rozmnażania roślin doniczkowych jest podział rośliny matecznej. Gatunki, takie jak paprocie, kalatee, aspidistry wyjmuje się z donicy i delikatnie odrywa od siebie części roślin mające zdrowe korzenie. Przy dużych roślinach można wspomóc się ostrym nożem. Oddzielone fragmenty sadzi się pojedynczo, w pojemnikach odpowiednich dla wielkości nowych korzeni.

Ta metoda rozmnażania sprawi, że wyrośnięte egzemplarze naszych roślin doniczkowych odmłodnieją i poprawi się ich wygląd.

Rozmnażanie zielistki – przez odrosty

Uprawiając rośliny doniczkowe można zauważyć, że niektóre gatunki samoistnie wytwarzają tzw. odrosty, czyli małe rośliny wyrastające wokół podstawy dorosłej rośliny. Większość wyrasta bezpośrednio z ich korzenia lub łodygi. Poprzez odcięcie „bejbika” i posadzenie go w nowym miejscu możemy otrzymać młodą sansewierię, pilleę „pieniążka”, oraz wiele sukulentów (agawy, aloesy, opuncje). Niektóre rośliny takie jak zielistki i skalnice wytwarzają młode egzemplarze na rozłogach, które zostawia się na „rodzicu”, a następnie ukorzenia.

Uprawa roślin z pestki, czyli jak awokado opanowało parapety

W przeciwieństwie do rozmnażania wegetatywnego, w przypadku niektórych gatunków, łatwiejszym sposobem rozmnażania wydaje się być wysiew nasion. Ta metoda z pewnością sprawdzi się w przypadku popularnego awokado. Każdy koneser tego owocu ma szansę uprawiać swojego ulubieńca w doniczce! W tym celu potrzebujemy zdrowy okaz awokado, ze zdrową skórką, pozbawioną plam. Owoc kroimy na pół i ze środka wyjmujemy pestkę, resztę miąższu zjadając ze smakiem, na zdrowie!

Przepis na domowe awokado

Nasiono oczyszczamy z miąższu i namaczamy przez dobę w wodzie, dzięki czemu łupina będzie miękka, co ułatwi kiełkowanie. Wygodnym sposobem, który pozwoli nam na obserwację procesu kiełkowania pestki, jest umieszczenie jej w naczyniu z wodą, szerszym końcem w wodzie. Z pewnością sprawę ułatwi wbicie 2-3 wykałaczek w łupinę nasiona i włożenie je do szklanki z wodą tak, aby wykałaczki opierały się o jej krawędzie. Pestka powinna być zanurzona w wodzie tylko w dolnej części. Ze względu na możliwość gnicia pestki, wodę należy zmieniać co kilka dni. Pierwsze korzenie mogą pojawić się już po miesiącu, jednak prawdopodobnie na pędy będziemy czekać ok. 6 tygodni. Gdy łodyga z listkami osiągnie ok. 15 cm, możemy przesadzić siewkę do doniczki. Ponieważ awokado najładniej prezentuje się jako małe drzewko, z pewnością będzie miało ładniejszy pokrój, gdy przytniemy jego pęd celem rozkrzewienia.

Rośliny doniczkowe nie tylko zdobią nasze wnętrza, ale również pozytywnie wpływają na naszą psychikę, pozwalając się wyciszyć i odpocząć. Możliwość obserwacji rozwoju kwiatów od początku ich życia z pewnością przyniesie ogromną satysfakcję. Powiększenie kolekcji, dzięki umiejętności rozmnażania roślin doniczkowych, będzie jeszcze większym powodem do dumy. Ponieważ wielu miłośników kwiatów chętnie dzieli się swoją pasją z przyjaciółmi, warto wiedzieć jak je rozmnażać. Własnoręcznie wyhodowana roślina to z pewnością oryginalny prezent dla przyjaciół. Radość z samodzielnie ukorzenionych sadzonek jest warta tego, aby poświęcić czas na ich przygotowanie! Wystarczy spróbować i przekonać się, że to niezwykle wspaniałe doświadczenie!