Dobrze dobrane podłoże to klucz do zdrowego wzrostu roślin. Możesz kupić je w gotowej postaci lub przygotować je samodzielnie. Sprawdź, jakie składniki wybrać w drugim przypadku, aby powstała z nich najlepsza ziemia do kwiatów doniczkowych!
Zdrowe i bujne rośliny w domu to zasługa nie tylko regularnej pielęgnacji, ale przede wszystkim odpowiedniego podłoża, którego jakość ma duże znaczenie dla kondycji kwiatów. Dobrze dobrana mieszanka, zgodnie z potrzebami zielonych podopiecznych pozwala uniknąć problemów z ich nadmiernym przesuszeniem lub przelaniem, a także wspiera rozwój bryły korzeniowej, liści, łodyg i kwiatostanów. Dowiedz się, jakie składniki zapewnią idealne warunki dla twojej zielonej kolekcji i jak przygotować ziemię do kwiatów doniczkowych – to nic trudnego!
Jaka będzie najlepsza ziemia do kwiatów doniczkowych?
Ziemia jest głównym źródłem pokarmu dla roślin domowych. Powinna więc zawierać wszystkie niezbędne składniki do ich prawidłowego wzrostu, a przy tym mieć odpowiednią strukturę, chłonność, przepuszczalność oraz odczyn (pH).
Specyficzne preferencje różnych grup roślin co do podłoża podyktowane są warunkami, w jakich rosną one w naturze. To, jaka ziemia do kwiatów doniczkowych zostanie przez Ciebie zastosowana, w późniejszym czasie przełoży się natomiast na zdrowie roślin lub gorszą ich kondycję.
Zobacz też: Kiedy przesadzać kwiaty doniczkowe? Poznaj nasze porady!
Jak samodzielnie przygotować ziemię do kwiatów doniczkowych?
Jeśli Twoja kolekcja roślin właśnie się powiększyła, nowe okazy warto przesadzić po zakupie do odpowiedniego podłoża. Producenci kwiatów najczęściej uprawiają je jedynie w samym torfie. Jest on lekki w transporcie i dobrze sprawdza się w krótkotrwałych cyklach produkcji szklarniowych. Jednak na dłuższą metę nie nadaje się do uprawy roślin w domu – zatrzymuje dużo wody i sprawia wiele kłopotów w zapewnieniu dostępu powietrza dla korzeni.
Do przesadzania kwiatów domowych nie używaj jednak ziemi wykopanej z ogrodu. Zazwyczaj zawiera ona nasiona chwastów, szkodniki i patogeny, a do tego nie jest dobrze przepuszczalna. Zamiast niej możesz sięgnąć po gotowe specjalistyczne podłoża przeznaczone do konkretnych grup roślin. W naszej ofercie znajdziesz wiele jej wariantów przeznaczonych dla konkretnych okazów, np.
Inną opcją jest skomponowanie samodzielnie ziemi do kwiatów doniczkowych.
-
Podłoże uniwersalne BIGOS Ziemia do...
5,49 złPodłoże na bazie kompostu, keramzytu, perlitu, włókien kokosowych, piasku, które zapewni idealny rozwój Twoim roślin doniczkowym.
Podłoże na bazie kompostu, keramzytu, perlitu, włókien kokosowych, piasku, które zapewni idealny rozwój Twoim roślin doniczkowym.
-
Podłoże dla roślin wilgociolubnych DOKTOR...
6,99 złSpecjalistyczne podłoże Zielonego Parapetu DOKTOR GRUNT dla roślin wilgociolubnych sprawdzi się w uprawie roślin lubiących stały, wysoki poziom wilgoci w podłożu takich jak: skrzydłokwiat, bluszcz, zielistka, gynura, fitonia, niedośpian, bananowiecI wilee innych.
Specjalistyczne podłoże Zielonego Parapetu DOKTOR GRUNT dla roślin wilgociolubnych sprawdzi się w uprawie roślin lubiących stały, wysoki poziom wilgoci w...
-
Podłoże dla roślin marantowatych DOKTOR GRUNT
6,99 złOdkryj dedykowaną linię podłoży do roślin marantowatych od Zielonego Parapetu - Doktor Grunt. Podłoże jest starannie przygotowane, aby spełnić specyficzne potrzeby tych wyjątkowych roślin, zapewniając im idealne warunki wzrostu i rozwoju. Bez względu na odmianę marantowatej rośliny, nasze podłoże zagwarantuje, że będą rozwijały się zdrowo, pięknie i bujnie.
Odkryj dedykowaną linię podłoży do roślin marantowatych od Zielonego Parapetu - Doktor Grunt. Podłoże jest starannie przygotowane, aby spełnić specyficzne...
-
Podłoże dla epifitów i storczyków DOKTOR...
7,99 złPodłoże specjalistyczne dla epifitów i storczyków DOKTOR GRUNT marki Zielony Parapet to gotowa mieszanka specjalnie dobranych składników dla storczyków, epifitów i niektórych hoi. Podłoże bardzo luźne i mocno przepuszczalne.
Podłoże specjalistyczne dla epifitów i storczyków DOKTOR GRUNT marki Zielony Parapet to gotowa mieszanka specjalnie dobranych składników dla storczyków,...
-
Podłoże dla paproci domowych DOKTOR GRUNT
6,99 złPodłoże dla paproci domowych DOKTOR GRUNT to gotowa mieszanka specjalnie dobranych składników, które zapewniają odpowiedni balans wody i powietrza.
Podłoże dla paproci domowych DOKTOR GRUNT to gotowa mieszanka specjalnie dobranych składników, które zapewniają odpowiedni balans wody i powietrza.
-
Podłoże dla kaktusów i sukulentów DOKTOR...
5,99 złPodłoże dla kaktusów i sukulentów DOKTOR GRUNT to gotowa mieszanka specjalnie dobranych składników, które zapewniają odpowiedni balans wody i powietrza korzeniom roślin.
Podłoże dla kaktusów i sukulentów DOKTOR GRUNT to gotowa mieszanka specjalnie dobranych składników, które zapewniają odpowiedni balans wody i powietrza...
-
Podłoże dla palm, juk, dracen i strelicji...
5,99 złPodłoże dla palm, juk, dracen, strelicji marki Zielony Parapet to mieszanka specjalnie dobranych składników. Podłoże o dużej żyzności i wysokiej przepuszczalności, które idealnie nadaje się dla palm, juk, dracen, strelicji, wymagających delikatnej wilgotności i nietolerujących zalegania wody w strefie korzeni.
Podłoże dla palm, juk, dracen, strelicji marki Zielony Parapet to mieszanka specjalnie dobranych składników. Podłoże o dużej żyzności i wysokiej...
-
Podłoże dla semi-sukulentów DOKTOR GRUNT
5,99 złPodłoże dla semi-sukulentów marki Zielony Parapet to mieszanka specjalnie dobranych składników. Podłoże do uprawy semi-sukulentów musi zawierać w sobie dużą ilość frakcji szkieletowych, które umożliwiają szybki odpływ wody oraz cyrkulację powietrza. Przy jednoczesnemu zapewnieniu lekko wilgotnego środowiska - optymalnego do wzrostu semi-sukulentów.
Podłoże dla semi-sukulentów marki Zielony Parapet to mieszanka specjalnie dobranych składników. Podłoże do uprawy semi-sukulentów musi zawierać w sobie dużą...
Jeśli zastanawiasz się, co powinno zawierać podłoże do kwiatów kwitnących, takich jak azalia, a co ziemia do palm, jak zrobić by zapewniała roślinom prawidłowy wzrost w zależności od ich gatunku, powinieneś przede wszystkim wiedzieć, że na te pytania nie ma jednej dobrej odpowiedzi. To, czego użyjesz i w jakich proporcjach zależy od uprawianych przez Ciebie roślin i ich wymagań.
Przede wszystkim przygotowywane podłoże powinno zaspokajać ich zapotrzebowanie na pokarm, które możesz regulować ilością kompostu oraz torfu i późniejszym nawożeniem. Oprócz tego kluczowa jest również jego odpowiednia przepuszczalność, gdyż zdecydowana większość roślin domowych lubi umiarkowaną wilgotność, ale nie toleruje zastoju wody.
Jeśli chcesz wiedzieć, jaka najlepsza ziemia do kwiatów doniczkowych będzie do ich uprawiania w domu pod względem składu, w dalszej części artykułu przeczytasz jak dobrać dodatki do podłoży, aby odpowiadały one na indywidualne potrzeby roślin.
Zobacz: Węgiel aktywny do roślin – właściwości i dawkowanie
Podłoże przepuszczalne – jak zrobić je w domu i czego użyć?
Najlepsza ziemia do kwiatów doniczkowych powinna zawierać kilka kluczowych składników, które zapewnią im zdrowy wzrost. Każdy komponent podłoża jest bardzo ważny i pełni określone funkcje, a jego ilość podyktowana jest potrzebami roślin. Standardowa mieszanka składa się z ziemi kompostowej i torfu w proporcjach 1:1.
Do zwiększenia przepuszczalności ziemi powinieneś do niej dołożyć odpowiednie dodatki. W ich przypadku masz do dyspozycji cały wachlarz bezpiecznych, a jednocześnie stosunkowo tanich składników mineralnych. Nie wpływają one bezpośrednio żyzność, ale za to regulują przepływ wody.
Jednym z łatwiejszych sposobów na to, aby uzyskać podłoże przepuszczalne, jak zrobić je samodzielnie, aby miało dobre parametry, jest więc dodanie do niego kilku z niżej opisanych składników.
- Piasek – spulchnia podłoże i zapobiega jego zbrylaniu. Używa się go najczęściej do rozluźniania ziemi zasobnej w próchnicę i gliny.
- Perlit – jest lekkim materiałem wulkanicznym, który wpływa na dobre napowietrzanie podłoża, rozluźnia je, a jednocześnie zatrzymuje wilgoć i zapobiega zastojom wodnym. Występuje w różnych frakcjach, które warto dobrać do wielkości pojemnika, w którym będziesz uprawiać rośliny. Im większa doniczka, tym frakcja powinna być większa.
- Keramzyt – wpływa na dobre napowietrzanie podłoża i zapobiega zatrzymywaniu wody przez inne chłonne składniki, np. torf. Stosowany jest w mieszankach oraz jako warstwa drenażowa na dnie doniczki, a czasem też jako dekoracja zasłaniająca ziemię.
- Pumeks – pomaga utrzymać odpowiednią wilgotność podłoża i jednocześnie zapewnia jego dobre napowietrzanie. Rozluźnia ciężkie gleby i absorbuje duże ilości wody oraz składników pokarmowych.
- Kora – rozdrobniona oraz przekompostowana pozwala na dobre napowietrzanie korzeni i rozluźnia podłoże. Jej wadą jest jednak to, że ulega stopniowemu rozkładowi i nieco zakwasza ziemię w doniczkach.
- Chipsy kokosowe – utrzymują wilgoć w ziemi do kwiatów i świetnie ją napowietrzają. Są bardzo trwałe i nie ulegają rozkładowi nawet po długim czasie uprawy.
- Włókno kokosowe – zwiększa przewiewność i przepuszczalność podłoża oraz zatrzymuje wilgoć, jednocześnie zapobiegając zaleganiu wody.
- Seramis – napowietrza podłoże i wchłania wodę, stopniowo ją uwalniając. Może być stosowany jako samodzielne podłoże lub jako dodatek do ziemi. Ze względu na wyższą cenę, stosowany jest głównie w przypadku szczególnie wrażliwych na przelanie gatunków roślin.
-
Perlit - dodatek do podłoża
3,49 złDodatek do podłoża poprawiający przepływ wody i powietrza. Spulchnia, napowietrza, optymalizuje wchłanianie i przepuszczanie wody w podłożu.
Dodatek do podłoża poprawiający przepływ wody i powietrza. Spulchnia, napowietrza, optymalizuje wchłanianie i przepuszczanie wody w podłożu.
-
Keramzyt. Drenaż i dodatek do podłoża
4,99 złKeramzyt jest granulatem, który powstaje w procesie wypalania gliny. Ma szerokie zastosowanie w przygotowaniu specjalistycznego podłoża pod uprawę roślin mających ściśle określone wymagania co do zawartości wody i powietrza w podłożu. Ma też wiele innych zastosowań!
Keramzyt jest granulatem, który powstaje w procesie wypalania gliny. Ma szerokie zastosowanie w przygotowaniu specjalistycznego podłoża pod uprawę roślin...
-
Pumeks wulkaniczny -dodatek do podłoża
3,99 złZnakomity dodatek do podłoży dla storczyków i sukulentów. Rozluźnia i napowietrza podłoże oraz pomaga utrzymać wilgoć. Cechuje go duża trwałość i obojętne pH.
Znakomity dodatek do podłoży dla storczyków i sukulentów. Rozluźnia i napowietrza podłoże oraz pomaga utrzymać wilgoć. Cechuje go duża trwałość i obojętne pH.
-
Zrębki chipsy kokosowe - dodatek do podłoża
5,99 złŚwietny dodatek do podłoży głównie dla storczyków i roślin tropikalnych. Rozluźnia i napowietrza podłoże oraz pomaga utrzymać wilgoć.
Świetny dodatek do podłoży głównie dla storczyków i roślin tropikalnych. Rozluźnia i napowietrza podłoże oraz pomaga utrzymać wilgoć.
-
Włókno kokosowe - dodatek do podłoża
3,99 złDodatek do podłoża, dzięki któremu poprawimy jego właściwości powietrzno-wodne. Włókno kokosowe wchłania wodę, ale przez swoją strukturą zapobiega jej zaleganiu zwiększając przepuszczalność i przewiewność podłoża.
Dodatek do podłoża, dzięki któremu poprawimy jego właściwości powietrzno-wodne. Włókno kokosowe wchłania wodę, ale przez swoją strukturą zapobiega jej...
-
SERAMIS® podłoże, którego nie przelejesz
8,99 złSERAMIS® to rewolucja w dziedzinie specjalistycznych podłoży dla wrażliwych roślin, które nie tolerują przelania. Po podlaniu seramis wchłania tylko tyle wody, ile potrzebne będzie roślinie do prawidłowego wzrostu. Nadmiar wody odpływa, a w podłożu ciągle dostępne jest powietrze.
SERAMIS® to rewolucja w dziedzinie specjalistycznych podłoży dla wrażliwych roślin, które nie tolerują przelania. Po podlaniu seramis wchłania tylko tyle...
-
Torf wysoki Sphagnum odkwaszony 5L
10,99 złJeden z najbardziej podstawowych i wartościowych składników podłoży dla roślin. Poprawia strukturę gleby, napowietrza ją i reguluje przepływ wody.
Jeden z najbardziej podstawowych i wartościowych składników podłoży dla roślin. Poprawia strukturę gleby, napowietrza ją i reguluje przepływ wody.
Jak mieszać torf z ziemią, aby poprawić jej jakość?
Torf zalicza się do składników organicznych i jest podstawą podłoża dla większości kwiatów domowych. Używa się w nim jego wariantu wysokiego o pH 3 - 4,5 i niskiego o pH 6,5 -7 i odkwaszonego wapnem o pH 5,5-5,6. Ma zwykle ciemny, brunatny lub czarny kolor i przyjemny zapach.
Zawiera dużo próchnicy, jest chłonny i początkowo dobrze przepuszczalny. Z czasem jednak jego pory stopniowo się zatykają, dlatego torf nie nadaje się bezpośrednio do docelowej uprawy roślin domowych. Konieczne jest, więc wymieszanie go z frakcjami mineralnymi.
Istnieje wiele przepisów na to jak mieszać torf z ziemią i innymi składnikami, aby podłoże było dobre. Ich podstawą jest jednak zawsze dobranie ilości wszystkich jego elementów do poszczególnych preferencji roślin. Dlatego właściwe proporcje podłoża to, w przypadku gdy hodujesz:
- rośliny tropikalne (monstery, filodendrony, fikusy) – ziemia kompostowa lub torf 30%, perlit 20%, chipsy kokosowe 20%, keramzyt 20%, piasek kwarcowy płukany 10%,
- kaktusy i sukulenty – piasek 25%, żwir 20%, keramzyt 25%, pumeks 10%, torf 10%, perlit 10%,
- rośliny wilgociolubne – kompost 40%, torf 20%, perlit 20%, keramzyt 20%.
Przygotowując w domu podłoże do kwiatów bez względu na ich rodzaj, zawsze dobrze wymieszaj wszystkie składniki, co pozwoli Ci uzyskać jego równomierną strukturę. Aby zapobiec nadmiernemu zatrzymywaniu się wody, możesz dodać warstwę drenażową na dno doniczki w postaci keramzytu lub grubszego żwiru.
Przeczytaj również: Uprawa hydroponiczna – bezglebowa hodowla roślin domowych
Ile ziemi potrzeba do doniczki?
To ile ziemi do doniczki powinieneś wsypać, zależy głównie od jej wielkości. Aby roślina mogła prawidłowo się rozwijać – nie może być jej ani za mało, ani za dużo, gdyż w pierwszym przypadku ograniczy to rozwój jej korzeni i dostęp do składników odżywczych. Z kolei zbyt duża ilość podłoża może utrudnić drenaż, prowadzić do przelania, co zwiększa ryzyko gnicia bryły korzeniowej kwiatów.
Jeśli chcesz obliczyć, ile litrów ziemi do doniczki dodać, powinieneś uwzględnić:
- jej średnicę i głębokość,
- obecność i ilość drenażu na dnie naczynia,
- wielkość systemu korzeniowego, który u każdej rośliny może być inny.
Orientacyjnie jednak to ile ziemi do doniczki 30 cm będzie odpowiednią ilością, wynosi około 8 l. Z kolei w przypadku wariantów o:
- 10 cm średnicy – około 0,5 l ziemi
- 12 cm średnicy – około 1 l ziemi
- 19 cm średnicy – około 2 l ziemi.
Sama świadomość tego, ile ziemi do doniczki 30 cm, a ile do 10 cm wsypać to jednak za mało, aby prawidłowo przesadzić kwiaty. Dlatego podczas tej czynności postępuj w następujący sposób.
- Na dno doniczki wsyp kilka centymetrów podłoża, a jeśli stosujesz drenaż z keramzytu, dostosuj jego ilość proporcjonalnie do głębokości pojemnika (zazwyczaj 2-3 cm).
- Następnie wypełnij doniczkę w około 1/3 odpowiednim podłożem i umieść na nim roślinę. Rozłóż równomiernie jej korzenie i stopniowo dosypuj ziemię, delikatnie ją ugniatając.
- Aby uniknąć pustych przestrzeni, lekko potrząśnij doniczką lub ostrożnie stuknij nią o blat, co pozwoli ziemi dobrze osadzić się wokół korzeni.
- Nie wypełniaj doniczki, aż po sam rant – pozostaw nieco wolnej przestrzeni, co ułatwi Ci podlewanie rośliny i zapobiegnie wylewaniu się wody na parapety czy regały.
A jeśli nie wiesz, jaka ziemia do kwiatów doniczkowych jest Ci potrzebna, ile ziemi do doniczki wsypać, żeby Twoje rośliny zdrowo rosły – napisz lub zadzwoń do nas – zespół Zielonego Parapetu chętnie Ci pomoże rozwiać wszelkie wątpliwości.
Zobacz również: Doniczka z kokosa – najlepszy wybór dla kwiatów domowych.
Jak dbać o jakość ziemi w doniczce?
Już wiesz, jak przygotować ziemię do kwiatów doniczkowych, teraz warto o nią zadbać, by przez długi czas zachowała odpowiednią strukturę i dostarczała roślinom składników odżywczych. Pomoże Ci w tym kilka zasad pielęgnacji podłoża.
- Regularnie spulchniaj wierzchnią warstwę ziemi patyczkiem – zapobiega to jej zbijaniu się i poprawia dostęp powietrza do korzeni.
- Unikaj zarówno przesuszenia, jak i nadmiernego podlewania ziemi – długotrwały brak wilgoci prowadzi do obumierania mikroorganizmów, a zastój wody może powodować gnicie korzeni.
- Stosuj dodatki poprawiające przepuszczalność podłoża – takie jak perlit, keramzyt czy wermikulit.
- Wymieniaj wierzchnią warstwę ziemi – szczególnie u starszych roślin, które nie wymagają tak częstego przesadzania.
- Stosuj regularnie biohumus – który, wpływa na naturalne procesy odnowy gleby, przeciwdziała jej jałowieniu.
- Dodawaj do podłoża węgiel aktywny – poprawia jego jakość, redukując ryzyko gnicia korzeni oraz hamując rozwój szkodliwych mikroorganizmów i zapobiega powstawaniu pleśni.
Jeśli chcesz cieszyć się zdrowymi i bujnymi roślinami w domowej dżungli, warto znać odpowiedź na pytanie – jaka najlepsza ziemia do kwiatów doniczkowych będzie w zależności od ich gatunku.
Pamiętaj, że odpowiednio dobrana ziemia to klucz do sukcesu – wpływa na wzrost, kondycję oraz wygląd kwiatów. Dlatego warto poświęcić chwilę na wybór najlepszego podłoża w postaci gotowej do użycia mieszanki lub przygotowanie własnej kompozycji i zastanowić się, ile litrów ziemi do doniczki wsypać, aby Twoje rośliny mogły rozwijać się w optymalnych warunkach i cieszyć oko przez długie lata!
Szukasz sprawdzonych produktów do pielęgnacji swoich kwiatów doniczkowych lub chcesz wzbogacić kolekcję o nowy okaz? Odwiedź sklep Zielony Parapet, gdzie znajdziesz rośliny domowe, akcesoria oraz gotowe podłoża specjalistyczne (Doktor Grunt), które pomogą Ci zadbać o domową dżunglę w najlepszy możliwy sposób.
50 Komentarze
Pozdrawiam ????
Paproć i niedośpian- podłoże dla roślin wilgociolubnych + keramzyt jako drenaż
Kalatea- podłoże dla roślin wilgociolubnych 80%, perlit 20% + keramzyt jako drenaż
Maranta, bromelia, kroton, kluzja- podłoże uniwersalne Zielonego Parapetu + keramzyt jako drenaż
50% - 60 % ziemi kompostowej lub uniwersalnej ziemi do roślin doniczkowych
10 % drobnej gliny
20 % piasku kwarcowego
20 % innych komponentów rozluźniających np. żwir, perlit, keramzyt o drobniejszej frakcji
Palmy sadzi się w wysokie i zwężające się ku dołowi doniczki tzw. „palmówki” z obowiązkową warstwą drenażu na dnie doniczki.
Proszę o polecenie ziemi do zamiokulkasa, sanseveri, fikusa, pieniążka i skrzydłokwiata
do trzykrotki można z powodzeniem wykorzystać ziemię uniwersalną Zielonego Parapetu, podobnie jak do zielistki. portulacaria natomiast powinna być posadzona w podłożu dla sukulentów.
Do fikusa i pieniążka polecam nasze podłoże do fikusa i pieniążka. Do skrzydłokwiatu podłoże dla roślin wilgociolubnych, natomiast do zamiokulkasa i sansevierii podłoże dla kaktusów i sukulenów.
a jaką miesznakę zrobić dla Calatei, o ile uda mi się je zreanimować?
Dzień dobry, mam do rozsadzenia i przesadznia wieloletnie Cymbidium, dawno mi te rośliny nie kwitły. Bardzo proszę o poradę jakiego podłoża powinnam użyć
dla storczyków polecamy podłoże z serii Seramis - ma ono w składnie korę sosnową, glinę i wapno nawozowe. Podłoże te wspomaga silny wzrost i obfite kwitnienie storczyków. https://zielony-parapet.pl/ziemia-dla-roslin-domowych/2711-seramis-podloze-dla-storczykow-i-epifitow-4260376730079.html?search_query=storczyk&results=45
Logika podpowiada że w objętościowych ale wolę się upewnić..
Proszę o radę do czego przesadzić następujące rośliny: palma Liwistona, alokazja (wentii i zebrina), brighamia insignis, begonia plamista, fitonia, szeflera, juka, dracena, reo, hypocyrta, pilea, kordylina i diffenbachia. Z góry dziękuję za odpowiedz
Proszę o radę jakiej ziemi użyć do amarylisa
Czy mogę prosić o poradę jakie gotowe podłoża wybrać od Państwa do palmy areki, pachiry wodnej, kalatei, pilei drobnolistnej oraz peperomii hope i czy do ich przesadzenia potrzebuje osobnego drenażu na dnie?
1. Areka - podłoże dla palm
2. Pachira - podłoże dla roślin wilgociolubnych
3. Kalatea - podłoże dla roślin marantowatych
4. Peperomia 'Hope' oraz pilea drobnolistna - podłoże dla semi sukulentów
Wszystkie te podłoża znajdziesz tutaj: https://zielony-parapet.pl/170-podloza-marki-zielony-parapet
Jaka ziemia do fikusa retusa
Jakie podłoże dla peperomii raindrop i dla pieniążka czy może być podloże uniwersalne Z.P,